Motlatsi oa Mopresidente oa Ghana o amehile ka litefiso tse phahameng tsa lifofane tsa Afrika

Ngaka-Mahamudu-Bawumia
Ngaka-Mahamudu-Bawumia

Lifofane tse phahameng Afrika, ngongoreho e boletsoeng ke Motlatsi oa Mopresidente oa Ghana, Ngaka Mahamudu Bawumia

Motlatsi oa Mopresidente oa Ghana, Ngaka Mahamudu Bawumia haufinyane o bontšitse matšoenyeho ka lifofane tse phahameng Afrika, mme o kopile linaha tsa Afrika ho bula libaka tsa bona tsa moea ka ho fokotsa lekhetho ho lifofane tse tsoang linaheng tse ling ho matlafatsa indasteri ea bohahlauli.

Mohala ona ona o entsoe ke Lihlekehleke tsa Indian Ocean Vanilla le Khomishene ea Leoatle la India Kopanong ea bona ea Matona e neng e tšoaretsoe Seychelles tlasa Bolaoli ba SG ea tikoloho eo. Lihlekehleke li hlahisitse mohoo oa lifofane lipakeng tsa Lihlekehleke tsa Leoatle la Indian tsa Seychelles, Mauritius, Reunion, Madagascar, Comoros le Mayotte ho ba le litefiso tse ntle tsa lekhetho hammoho le ho sebetsana le litefiso tsa ho khothaletsa phihlello ea moea ea lihlekehleke tse ling. Likhetho tsa matsatsi a phomolo a lihlekehleke tse peli le tse tharo li tla hola molemong oa baahi bohle ba lihlekehleke tsa sebaka seo ha litšenyehelo tsa setulo lipakeng tsa lihlekehleke tsa Leoatle la India li theoloa ho thusa sebaka ho hola.

Joale, pitso e ts'oanang e entsoe ke VP Dr Mahamudu Bawumia oa Ghana ha a ne a bua le Seboka sa Lefatše sa Bohahlauli, ho Accra hore Ghana e ne e sebelisana le linaha tse ling tsa Afrika Bophirima ho tsamaisa motsamao kahare ho lebatooa e le karolo ea morero oa kontinenteng oa ho thusa motsamao o se nang li-visa Afrika. Seboka sena se ile sa qalisoa ho tlisa litsebi, batho ba chesehang, libapali tsa bohlokoa le bankakarolo indastering ea bohahlauli lefats'eng ka bophara, ho khothaletsa matsete le ho tlatsa lekhalo indastering ea machabeng ea bohahlauli. Ghana e se e le naha ea pele ea Afrika ho tšoara Seboka sena, se nkileng kholo e tsitsitseng ho tloha ha e theoa ka 2014.

Motlatsi oa Mopresidente o boletse hore Ghana e bone ho phahama ha bahahlauli ba eona ho tloha ho 286,600 ka 1995 ho ea ho ba hakanyetsoang ho limilione tse 1.2, ka 2016. O itse bohahlauli bo le bong bo kentse letsoho liperesente tse tharo ho Sehlahisoa sa Lelapa lohle mme ba fana ka mesebetsi e ka bang 450,000 ka 2016, le melemo e meng e sa tobang.

Motlatsi oa Mopresidente o re Seboka sena se bohlokoa haholo sechabeng kaha se hokahane le sepheo sa sona sa ho ipeha sebaka sa bohahlauli bo ka sehloohong kontinenteng. A re Mmuso o ikemiselitse ho ntlafatsa bokhoni ba bohahlauli mme ka hona o tla sebetsa ka thata ho netefatsa hore sechaba se fihlela merero ea sona lilemong tse 'maloa tse tlang.

Motlatsi oa Mopresidente Bawumia o itse: "Re le naha, matla a rona a lutse tikolohong e mofuthu, e amohelang le e nang le botsoalle, ho ea ka batho ba rona, tikoloho ea rona ea tlhaho, ts'ireletso, le maemo a leholimo a tsitsitseng a lipolotiki." A re Ghana e tsepamisitse maikutlo ho aheng le ho ntlafatsa meralo ea motheo ea bohahlauli ho ts'ehetsa indasteri ea bohahlauli hore e atlehe.

Motlatsi oa Mopresidente o re projeke e kholo ea bohahlauli ea Mmuso ke ho holisa le ho nchafatsa boema-fofane bo boholo ba machabeng, boema-fofane ba machaba ba Kotoka, ho e etsa tsela ea ho ea Afrika Bophirima le Setsi sa Lifofane sa Lebatooa. O boletse hore mosebetsi oa hajoale oa ho holisa boema-fofane o hlakile mme a eketsa hore, Lekala la Bohahlauli la Bohahlauli le Setso le mekhatlo ea lona e kenang ts'ebetsong, joalo ka Ghana Tourism Authority le Khamphani ea Nts'etsopele ea Bahahlauli ea Ghana, ba etelletse pele Morero oa Tsetelo ea Marine Drive ho matlafatsa bohahlauli lefapha.

Morero o kenyellelitse nts'etsopele ea naha eohle e lebopong la leoatle ea lihekthere tse 241 hore e be sebaka sa bohahlauli ho fihlela litlhoko tsa bahahlauli ba khoebo le ba boikhathollo, ha e ntse e etsa hore Ghana e be sebaka sa bohahlauli se ratehang Afrika. Ha projeke e phethetsoe, ho lebelletsoe hore e tla amohela lihotele tse fetang 70 tsa maemo a holimo lefatšeng, libaka tsa boithabiso le lirapeng tsa boikhathollo, lireschorente, mabenkele a mabenkele, liholo tsa likopano, lebala la lipapali, motsana oa setso le mekotla.

Motlatsi oa Mopresidente Bawumia o hlokometse hore bohahlauli e ne e le ntho ea mantlha e tlang pele ho sepheo sa Mmuso sa nts'etsopele. Ho fihlela sena, o re, Mmuso o ntlafalitse Lekala la Bohahlauli mme o khethile setho sa kabinete ea maemo a holimo, Madam Catherine Afeku, joalo ka Letona la Bohahlauli, Bonono le Setso, ka mosebetsi oa boruti ho netefatsa hore Ghana e tloha sebakeng sebaka se otlolohileng ho sebapali se seholo sa Bohahlauli ba Afrika. O hlokometse hore lekala la naha la bohahlauli le bone kholo e tsitsitseng ho theosa le lilemo, ka hona, ho ne ho thabisa ho khethoa hara linaha tse ling tse nang le boiphihlelo bo lekanang ho tšoara ketsahalo ea selemo sena.

Motlatsi oa Mopresidente Bawumia o hlokometse hore khetho ea lihlooho, joalo ka Tsamaiso ea Tikoloho, Bohahlauli ba Lefa, Matsete a Bohahlauli, Bohahlauli ba Marang-rang le Bohahlauli ba Bohahlauli ketsahalong ea selemo sena, li bonts'a sepheo sa naha le litabatabelo tsa linaha tse ling tsa Afrika ho ipeha boemong ba bohlokoa ho indasteri ea lidolara tse libilione.

Tsela e lebelletsoeng ea kholo ea lekala la bohahlauli, ho latela Moralo oa Naha oa Nts'etsopele ea Bohahlauli, ke ho lekeno le fetang la habeli la bohahlauli ho isa ho $ 8.38 billion ka selemo sa 2027 ho tloha ho $ 2.2 milione ea hona joale.

Ho fihlella sepheo sena se phahameng, Mmuso o ipehile tseleng ea ho fana ka tikoloho e loketseng matsete a bohahlauli, ho bebofatsa khatello ea khoebo ho bahoebi ba khoebo ea bohahlauli, le ho hlahisa bocha likhothaletso tse loketseng ho matlafatsa kholo.

Source: GNA

Mabapi le mongoli

Avatar ea Juergen T Steinmetz

Mokha oa Juergen T Steinmetz

Juergen Thomas Steinmetz esale a sebetsa indastering ea maeto le ea bohahlauli ho tloha ha a le lilemong tsa bocha Jeremane (1977).
O thehile eTurboNews ka 1999 e le leselinyana la pele le fumanehang marang-rang bakeng sa indasteri ea bohahlauli ea maeto a lefats'e.

Arolelana ho...